ഇന്ത്യക്ക് തിരിച്ചടി; ഇറാനിലെ ചബഹാർ തുറമുഖത്തിനുള്ള ഉപരോധ ഇളവ് പിൻവലിച്ച് യുഎസ്

വാഷിങ്ടൺ: ഇറാന്റെ തന്ത്രപ്രധാനമായ ചബഹാർ തുറമുഖത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് 2018 ൽ നൽകിയ ഉപരോധ ഇളവ് പിൻവലിക്കുമെന്ന് അമേരിക്ക പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് പ്രധാന ടെർമിനൽ വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യയുടെ പങ്കിനെ ബാധിച്ചേക്കും. സെപ്റ്റംബർ 29 മുതലാണ് ഉപരോധം പ്രാബല്യത്തിൽ വരുന്നത്.

ഇറാൻ ഫ്രീഡം ആൻഡ് കൗണ്ടർ-പ്രൊലിഫറേഷൻ ആക്ട് (ഐഎഫ്‌സിഎ) പ്രകാരം പുറപ്പെടുവിച്ച ഇളവ്, യുഎസ് പിഴകൾ നേരിടാതെ ഇന്ത്യക്കും മറ്റ് രാജ്യങ്ങൾക്കും തുറമുഖത്തിന്റെ പ്രവർത്തനം തുടരാൻ അനുവദിച്ചു. പാകിസ്താനെ മറികടന്ന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലേക്കും മധ്യേഷ്യയിലേക്കും ഒരു വ്യാപാര പാത നൽകുന്നതിനാൽ ചബഹാർ ഇന്ത്യയ്ക്ക് തന്ത്രപരമായ പ്രാധാന്യമുള്ളതാണ്.

സെപ്റ്റംബർ 16-ന് യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റ് പുറത്തിറക്കിയ പ്രസ്താവനയിൽ ഇറാൻ ഭരണകൂടത്തെ ഒറ്റപ്പെടുത്താനുള്ള പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ സമ്മർദ്ദ നയത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് പുതിയ തീരുമാനമെന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഇറാനുമായി വ്യാപാര ഇടപാടുകളിൽ ഏർപ്പെടുന്നവർ ഉപരോധത്തിന്റെ അപകടസാധ്യത തിരിച്ചറിയണമെന്ന് നേരത്തെ ബൈഡൻ ഭരണകൂടം മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിരുന്നു. എന്നാൽ ചബഹാർ തുറമുഖം വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ഇന്ത്യക്ക് ഇളവും നൽകിയിരുന്നു. ഈ ഇളവാണ് ട്രംപ് ഭരണകൂടം എടുത്തുകളഞ്ഞത്.

ഇന്ത്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ചബഹാർ ഉപരോധ ഇളവ് റദ്ദാക്കുന്നത് രാജ്യത്തിന്റെ നിർണായക പദ്ധതികളെ സങ്കീർണമാക്കും. തുറമുഖത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ യുഎസ് ഉപരോധ ഭീഷണിയിലായാൽ ഇത് ഇന്ത്യ ഇതിനകം നടത്തിയിട്ടുള്ള ഗണ്യമായ നിക്ഷേപങ്ങൾക്ക് ഭീഷണിയാകും. അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളിലും വികസനത്തിനായുള്ള ക്രെഡിറ്റ് ലൈനുകളിലും 120 മില്യൺ ഡോളറിലധികം വരും. ഇറാനുമായുള്ള തന്ത്രപരവും സാമ്പത്തികവുമായ ബന്ധങ്ങൾക്കെതിരെ ഇന്ത്യ അമേരിക്കയുമായുള്ള ആഴത്തിലുള്ള പങ്കാളിത്തം സന്തുലിതമാക്കുമ്പോൾ ഇത് ഒരു നയതന്ത്ര പ്രതിസന്ധി സൃഷ്ടിക്കുന്നു.

പാകിസ്താന്റെ ഗ്വാദർ തുറമുഖം വഴി ചൈനയുടെ സ്വാധീനത്തിനെതിരായ മേഖലയിലെ ഒരു സുപ്രധാന പ്രതിരോധമാണ് ചബഹാർ തുറമുഖ പദ്ധതി, കൂടാതെ അന്താരാഷ്ട്ര വടക്ക്-തെക്ക് ഗതാഗത ഇടനാഴി (INSTC) വഴി വിഭവസമൃദ്ധമായ മധ്യേഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളിലേക്കും റഷ്യയിലേക്കും വ്യാപാര ഇടനാഴികൾ വികസിപ്പിക്കുക എന്ന ഇന്ത്യയുടെ വിശാലമായ ലക്ഷ്യവുമായി ഇത് യോജിക്കുന്നു. ഹോർമുസ് കടലിടുക്കിനടുത്തുള്ള തുറമുഖത്തിന്റെ തന്ത്രപ്രധാനമായ സ്ഥാനം പ്രാദേശിക സ്ഥിരത ഉറപ്പാക്കുന്നതിനും സമുദ്ര വ്യാപാര പാതകൾ സുരക്ഷിതമാക്കുന്നതും അതിന്റെ പ്രാധാന്യം വർധിപ്പിക്കുന്നു.