ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട അവയവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഹൃദയം. ഒരു നിമിഷം പോലും വിശ്രമമില്ലാതെ പ്രവർത്തിച്ച് ശരീരത്തിന്റെ എല്ലാ ഭാഗത്തേക്കും രക്തം പമ്പ് ചെയ്യുന്ന ഈ യന്ത്രത്തിന് എന്തെങ്കിലും തകരാറുണ്ടായാൽ അത് ഗുരുതരമായ ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കും. അത്തരത്തിലുള്ള ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളെയാണ് ഹൃദ്രോഗം എന്ന് പൊതുവായി പറയുന്നത്. ഹൃദയത്തിന്റെ ഘടനയെയോ പ്രവർത്തനത്തെയോ ബാധിക്കുന്ന പലതരം രോഗങ്ങൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

പ്രധാനമായും കണ്ടുവരുന്ന ചില ഹൃദ്രോഗങ്ങളാണ് കൊറോണറി ആർട്ടറി രോഗം, ഹൃദയസ്തംഭനം, അരിത്മിയ, വാൽവുലാർ ഹൃദ്രോഗം, ജന്മനായുള്ള ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ എന്നിവ.

* കൊറോണറി ആർട്ടറി രോഗം (Coronary Artery Disease): ഹൃദയപേശികൾക്ക് രക്തം നൽകുന്ന കൊറോണറി ധമനികളിൽ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടി രക്തയോട്ടം കുറയുന്ന അവസ്ഥയാണിത്. ഇത് ഹൃദയാഘാതത്തിന് കാരണമാവാം.

* ഹൃദയസ്തംഭനം (Heart Failure): ഹൃദയത്തിന് ശരീരത്തിന്റെ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് കാര്യക്ഷമമായി രക്തം പമ്പ് ചെയ്യാൻ കഴിയാതെ വരുന്ന അവസ്ഥ.

* അരിത്മിയ (Arrhythmia): ഹൃദയമിടിപ്പിലെ ക്രമം തെറ്റൽ. ഹൃദയമിടിപ്പ് വളരെ വേഗത്തിലോ (ടാക്കിക്കാർഡിയ) വളരെ സാവധാനത്തിലോ (ബ്രാഡിക്കാർഡിയ) ആകാം.

* വാൽവുലാർ ഹൃദ്രോഗം (Valvular Heart Disease): ഹൃദയത്തിലെ വാൽവുകൾക്ക് ഉണ്ടാകുന്ന തകരാറുകൾ.

* ജന്മനായുള്ള ഹൃദയ വൈകല്യങ്ങൾ (Congenital Heart Defects): ജനിക്കുമ്പോൾ തന്നെ ഹൃദയത്തിനോ രക്തക്കുഴലുകൾക്കോ ഉണ്ടാകുന്ന ഘടനാപരമായ പ്രശ്‌നങ്ങൾ.

ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദം, ഉയർന്ന കൊളസ്ട്രോൾ, പ്രമേഹം തുടങ്ങിയ ഹൃദ്രോഗത്തിന് കാരണമായേക്കാവുന്ന ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ണുകളിൽ കാണാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. പതിവായുള്ള നേത്രപരിശോധനകളിലൂടെ ഹൃദയാരോഗ്യവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചില സൂചനകൾ ലഭിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഹൃദയപ്രശ്‌നങ്ങൾ ഉള്ള മിക്കവരിലും റെറ്റിനയിൽ ലക്ഷണങ്ങൾ പ്രകടമാകുമെന്ന് പിഎംസി ജേണലിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പഠനത്തിൽ പറയുന്നു.

കണ്ണുകളിൽ കണ്ടേക്കാവുന്ന ചില ലക്ഷണങ്ങൾ:

* ഉയർന്ന രക്തസമ്മർദം (Hypertension) റെറ്റിനയിലെ നേർത്ത രക്തക്കുഴലുകൾക്ക് കേടുപാടുകൾ വരുത്താം. ഈ മാറ്റങ്ങൾ നേത്രരോഗ വിദഗ്ധന് പരിശോധനയിലൂടെ കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞേക്കും.

* കൺപോളകളിലോ കണ്ണിന് ചുറ്റുമോ മഞ്ഞനിറത്തിലുള്ള കൊഴുപ്പ് അടിയുന്നത് (Xanthelasma) ഉയർന്ന കൊളസ്‌ട്രോളിന്റെ ലക്ഷണമാകാം. ഇത് ഹൃദ്രോഗ സാധ്യത കൂട്ടുന്നു.

* കോർണിയക്ക് ചുറ്റും ചാരനിറത്തിലോ വെള്ളനിറത്തിലോ ഉള്ള വളയം രൂപപ്പെടുന്നത് (Arcus Senilis). ഇത് പ്രായമായവരിൽ സാധാരണമാണെങ്കിലും, ചെറുപ്പക്കാരിൽ കാണുന്നത് ഉയർന്ന കൊളസ്‌ട്രോളിന്റെ സൂചനയായി കണക്കാക്കാം.

* ഒരു കണ്ണിൽ മാത്രം കുറച്ചു സമയത്തേക്ക് കാഴ്ച മങ്ങുകയോ നഷ്ടപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നത് (Transient Vision Loss / Amaurosis Fugax). ഇത് തലച്ചോറിലേക്കോ കണ്ണിന്റെ ധമനികളിലേക്കോ ഉള്ള രക്തയോട്ടം തടസ്സപ്പെടുന്നതിന്റെ (മിനി-സ്‌ട്രോക്ക് പോലുള്ളവ) ലക്ഷണമാകാം.

ശ്രദ്ധിക്കുക: ഈ ലക്ഷണങ്ങൾ എല്ലാം ഹൃദ്രോഗം ഉള്ളതുകൊണ്ട് ആകണമെന്നില്ല. എങ്കിലും, ഇത്തരം ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടാൽ ഒരു ഡോക്ടറെ സമീപിക്കുന്നത് ഉചിതമാണ്.

ഹൃദയസംബന്ധമായ പ്രശ്‌നങ്ങളുടെ ലക്ഷണങ്ങൾ വ്യക്തികൾക്കനുസരിച്ച് വ്യത്യാസപ്പെടാം. ചിലരിൽ ലക്ഷണങ്ങളൊന്നും പ്രകടമായി കണ്ടെന്ന് വരില്ല. സാധാരണയായി കണ്ടുവരുന്ന ചില ലക്ഷണങ്ങൾ നോക്കാം;

* നെഞ്ചുവേദന അല്ലെങ്കിൽ അസ്വസ്ഥത (Angina): നെഞ്ചിൽ ഭാരം, മുറുക്കം, ഞെരുക്കം അല്ലെങ്കിൽ വേദന അനുഭവപ്പെടുക. ഈ വേദന തോളുകളിലേക്കോ കൈകളിലേക്കോ (പ്രത്യേകിച്ച് ഇടതു കൈയിലേക്ക്), കഴുത്തിലേക്കോ താടിയെല്ലിലേക്കോ പുറത്തേക്കോ വ്യാപിച്ചേക്കാം.

* ശ്വാസതടസ്സം (Shortness of Breath): ചെറിയ അധ്വാനം ചെയ്യുമ്പോൾ പോലും ശ്വാസം കിട്ടാൻ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടുക. ചിലപ്പോൾ കിടക്കുമ്പോൾ ശ്വാസംമുട്ടൽ കൂടുകയും എഴുന്നേൽക്കുമ്പോൾ ആശ്വാസം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യാം.

* ക്ഷീണം/തളർച്ച: അസാധാരണമായതും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയാത്തതുമായ കടുത്ത ക്ഷീണം അല്ലെങ്കിൽ തളർച്ച.

* ക്രമരഹിതമായ ഹൃദയമിടിപ്പ് (Palpitations): ഹൃദയം പെട്ടെന്ന് മിടിക്കുകയോ, ഇടയ്ക്ക് താളം തെറ്റുകയോ, നെഞ്ചിൽ വിറയൽ അനുഭവപ്പെടുകയോ ചെയ്യുക.

* തലകറക്കം/ബോധക്ഷയം (Dizziness/Fainting): രക്തയോട്ടം കുറയുന്നത് മൂലം തലകറങ്ങുകയോ ബോധം നഷ്ടപ്പെടുകയോ ചെയ്യുക.

* വീക്കം (Edema): കാലുകൾ, കണങ്കാലുകൾ, പാദങ്ങൾ, അല്ലെങ്കിൽ വയറ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നീര് വയ്ക്കുക (ശരീരത്തിൽ ദ്രാവകം കെട്ടിക്കിടക്കുന്നത് മൂലം).

സ്ത്രീകളിൽ: ചിലപ്പോൾ നെഞ്ചുവേദനയ്ക്ക് പകരം കടുത്ത ക്ഷീണം, ഓക്കാനം, ഛർദ്ദി, താടിയെല്ലിലോ പുറത്തോ ഉള്ള വേദന എന്നിവ പ്രധാന ലക്ഷണങ്ങളായി കണ്ടേക്കാം.

ഹൃദ്രോഗം പൂർണ്ണമായി ഒഴിവാക്കാൻ കഴിഞ്ഞെന്ന് വരില്ലെങ്കിലും, ആരോഗ്യകരമായ ജീവിതശൈലിയിലൂടെ ഈ രോഗം വരാനുള്ള സാധ്യത ഗണ്യമായി കുറയ്ക്കാൻ കഴിയും.

1. ആരോഗ്യകരമായ ഭക്ഷണക്രമം (Healthy Diet)

* പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും: ദിവസവും ധാരാളം പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും കഴിക്കുക.

* നാരുകൾ (Fiber): ധാന്യങ്ങൾ, പയർവർഗ്ഗങ്ങൾ, ഓട്‌സ് എന്നിവ ഭക്ഷണത്തിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുക.

* പൂരിത കൊഴുപ്പുകൾ കുറയ്ക്കുക: ചുവന്ന മാംസം, സംസ്‌കരിച്ച ഭക്ഷണങ്ങൾ, വറുത്ത പലഹാരങ്ങൾ, പാക്കറ്റിലുള്ള ജ്യൂസുകൾ എന്നിവ ഒഴിവാക്കുക.

* ഉപ്പ് നിയന്ത്രിക്കുക: അമിതമായ ഉപ്പിന്റെ ഉപയോഗം രക്തസമ്മർദം കൂട്ടും. പ്രോസസ് ചെയ്ത ഭക്ഷണങ്ങളിൽ ഉപ്പ് കൂടുതലായിരിക്കും.

* ആരോഗ്യകരമായ കൊഴുപ്പുകൾ: ഒലിവ് ഓയിൽ, നട്‌സ്, അവോക്കാഡോ, മത്സ്യം എന്നിവയിൽ കാണുന്ന ആരോഗ്യകരമായ കൊഴുപ്പുകൾ (ഒമേഗ-3 ഫാറ്റി ആസിഡുകൾ) ഉൾപ്പെടുത്തുക.

2. ചിട്ടയായ വ്യായാമം (Regular Exercise)

* ദിവസവും വ്യായാമം: ആഴ്ചയിൽ 5 ദിവസമെങ്കിലും കുറഞ്ഞത് 30 മിനിറ്റെങ്കിലും മിതമായ വ്യായാമങ്ങൾ (വേഗത്തിലുള്ള നടത്തം, സൈക്ലിംഗ്, നീന്തൽ) ചെയ്യുന്നത് ശീലമാക്കുക.

* ശാരീരികക്ഷമത: വ്യായാമം രക്തസമ്മർദം കുറയ്ക്കാനും, ഭാരം നിയന്ത്രിക്കാനും, കൊളസ്‌ട്രോളിന്റെ അളവ് മെച്ചപ്പെടുത്താനും സഹായിക്കുന്നു.

3. അപകടസാധ്യതകൾ നിയന്ത്രിക്കുക (Manage Risk Factors)

* രക്തസമ്മർദവും കൊളസ്‌ട്രോളും നിയന്ത്രിക്കുക: ഇവയുടെ അളവ് പതിവായി പരിശോധിച്ച് ആവശ്യമെങ്കിൽ മരുന്നുകളിലൂടെയും ജീവിതശൈലി മാറ്റങ്ങളിലൂടെയും നിയന്ത്രിക്കുക.

* പ്രമേഹ നിയന്ത്രണം: പ്രമേഹമുള്ളവർ കൃത്യമായ ചികിത്സയിലൂടെ രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാരയുടെ അളവ് നിയന്ത്രിക്കണം.

* ശരീരഭാരം നിലനിർത്തുക: ആരോഗ്യകരമായ ഭാരം നിലനിർത്തുന്നത് ഹൃദയത്തിന് കൂടുതൽ ആയാസം വരുന്നത് കുറയ്ക്കും.

* പുകവലി ഒഴിവാക്കുക: പുകവലിയും മറ്റ് പുകയില ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഉപയോഗവും പൂർണ്ണമായും ഉപേക്ഷിക്കുക. ഇത് ഹൃദ്രോഗത്തിനുള്ള ഏറ്റവും വലിയ അപകട ഘടകമാണ്.

4. മാനസികാരോഗ്യം (Mental Health)

* സമ്മർദം കുറയ്ക്കുക: യോഗ, ധ്യാനം, ഹോബികൾ, മതിയായ ഉറക്കം എന്നിവയിലൂടെ മാനസിക സമ്മർദം നിയന്ത്രിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക.

* മദ്യപാനം പരിമിതപ്പെടുത്തുക: അമിതമായ മദ്യപാനം രക്തസമ്മർദ്ദം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ഹൃദയപേശികളെ ദുർബലപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും.

5. പതിവ് ആരോഗ്യ പരിശോധനകൾ (Regular Check-ups)

* രക്തസമ്മർദം, കൊളസ്‌ട്രോൾ, രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാര എന്നിവയുടെ നില അറിയാൻ കൃത്യമായ ഇടവേളകളിൽ ഡോക്ടറെ കണ്ട് പരിശോധനകൾ നടത്തുക. എന്തെങ്കിലും പ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ടെങ്കിൽ നേരത്തേ കണ്ടെത്തി ചികിത്സ തേടുന്നത് രോഗം ഗുരുതരമാവാതിരിക്കാൻ സഹായിക്കും.

ഓർക്കുക: ഹൃദ്രോഗ ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടാൽ സ്വയം ചികിത്സ ചെയ്യാതെ ഉടൻ തന്നെ ഒരു ഡോക്ടറെ സമീപിക്കുകയും വിദഗ്‌ധോപദേശം തേടുകയും ചെയ്യേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണ്.