കോഹിനൂർ രത്നത്തിന്റെ സഹോദരി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ദരിയ-ഇ-നൂർ ബംഗ്ലാദേശ് നിലവറയിലോ? നിഗൂഢതയുടെ ചുരുളഴിക്കാൻ ധാക്ക

ധാക്ക: മുഹമ്മദ് യൂനുസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബംഗ്ലാദേശ് സർക്കാർ ദീർഘകാലമായി അടച്ചിട്ടിരിക്കുന്ന ഒരു നിലവറ ഉടൻ തുറക്കാനിരിക്കുകയാണ്. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും കൗതുകകരവും വിലയേറിയതുമായ വജ്രങ്ങളിൽ ഒന്നായ ദരിയ-ഇ-നൂർ ഈ നിലവറയിൽ ഉണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. 'കോഹിനൂരിന്റെ സഹോദരി' എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഈ രത്നം ചരിത്രപരമായി പ്രശസ്തിയാർജ്ജിച്ച ഇന്ത്യയിലെ വജ്രഖനിയായ ഗോൽക്കൊണ്ട ഖനികളിൽ നിന്നാണ് കണ്ടെത്തിയത്. മുഗൾ, മറാത്ത, സിഖ് ഭരണാധികാരികളുടെ കൈകളിലൂടെ കടന്നുപോയ ഈ വജ്രം നീണ്ട യാത്രക്ക് ശേഷം പൊതുരേഖയിൽ നിന്ന് അപ്രത്യക്ഷമായിരുന്നു.

എന്താണ് ദരിയ-ഇ-നൂർ വജ്രം?

വർഷങ്ങളായി പ്രചാരത്തിലുണ്ടെങ്കിലും വിലമതിക്കാനാവാത്ത ഈ വജ്രത്തിന് സ്ഥിരീകരിക്കാവുന്ന തെളിവുകൾ ലഭിച്ചിട്ടില്ല. ഇപ്പോൾ മുഹമ്മദ് യൂനസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഈ ഇടക്കാല സർക്കാർ അവരുടെ ഏറ്റവും പുതിയ നടപടിയിലൂടെ വീണ്ടും പ്രതീക്ഷ ജ്വലിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. ബംഗ്ലാദേശ് മാധ്യമ പ്രസിദ്ധീകരണമായ ദി ബിസിനസ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് അനുസരിച്ച് ദരിയ-ഇ-നൂർ ചതുരാകൃതിയിലുള്ള 26 കാരറ്റ് കട്ട് വജ്രമാണ്. കോഹിനൂരിനെപ്പോലെ ഇത് ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ ഗോൽക്കൊണ്ട ഖനികളിൽ നിന്നാണ് വന്നതെന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.

ബ്രിട്ടീഷ് ജ്വല്ലറികളായ ഹാമിൽട്ടൺ & കമ്പനിയുടെ രേഖകൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ വജ്രം വളരെക്കാലം ഇന്ത്യയിലെ മറാത്ത ഭരണാധികാരികളുടെ കൈവശമായിരുന്നു എന്നാണ്. പിന്നീട് ഹൈദരാബാദിലെ മന്ത്രിയായിരുന്ന നവാബ് സിറാജുല്ല മുൽക്കിന്റെ കുടുംബം ഈ വജ്രം സ്വന്തമാക്കി. കോഹിനൂരും ദരിയ-ഇ-നൂറും ഒടുവിൽ പഞ്ചാബിലെ മഹാരാജ രഞ്ജിത് സിംഗിന്റെ കൈവശമായി. അദ്ദേഹം അവ കൈകളിൽ കൈത്തണ്ടകൾ പോലെ ധരിച്ചിരുന്നു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രഞ്ജിത് സിംഗിന്റെ മരണശേഷം ഈ വജ്രങ്ങൾ ബ്രിട്ടീഷ് നിയന്ത്രണത്തിലായി.

ദി ബിസിനസ് സ്റ്റാൻഡേർഡ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതുപോലെ, ദരിയ-ഇ-നൂർ ലാഹോറിൽ നിന്ന് വിക്ടോറിയ രാജ്ഞിക്ക് അയച്ചുകൊടുത്തിരുന്നു. മഹാരാജ രഞ്ജിത് സിങ്ങിന്റെ മകൻ ദുലീപ് സിംഗിൽ നിന്നാണ് വജ്രം കണ്ടുകെട്ടിയത്. ദരിയ-ഇ-നൂരിൽ വിക്ടോറിയ രാജ്ഞി ആകൃഷ്ടയായില്ല. പിന്നീട് 1887-ൽ വൈസ്രോയി ലോർഡ് ഡഫറിനും ലേഡി ഡഫറിനും കൊൽക്കത്തയിലെ ബാലിഗഞ്ചിലുള്ള നവാബിന്റെ വീട്ടിൽ വെച്ച് വജ്രം കണ്ടതായി പറയപ്പെടുന്നു.

1862-ൽ ധാക്കയിലെ ആദ്യത്തെ നവാബായ ഖ്വാജ അലിമുല്ലയാണ് ഈ വജ്രം ലേലത്തിൽ വാങ്ങിയത്. 1908-ൽ സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവിച്ച സമയത്ത്, അലിമുല്ലയുടെ പിൻഗാമിയായ നവാബ് സലിമുല്ല ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്ന് പണം കടം വാങ്ങിയിരുന്നു. വായ്പയുടെ സമയത്ത് നവാബ് സലിമുല്ല ധാക്കയിലെ വജ്രവും മറ്റ് നിധികളും ഭൂമിയും (സ്വത്തുക്കളും) പണയപ്പെടുത്തി. വജ്രം ഒടുവിൽ ഇംപീരിയൽ ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് ഓഫ് പാകിസ്താനിലേക്കും ഒടുവിൽ ബംഗ്ലാദേശ് സർക്കാരിന്റെ സോണാലി ബാങ്കിലേക്കും മാറ്റി. വജ്രത്തിന്റെ അറിയപ്പെടുന്ന അവസാനത്തെ രേഖയാണിത്.

ദരിയ-ഇ-നൂറിന്റെ ഇന്നത്തെ ഏകദേശ മൂല്യം എത്രയാണ്?

നിലവിൽ ദരിയ-ഇ-നൂർ വജ്രത്തിന് ഏകദേശം 13 മില്യൺ ഡോളർ (114.5 കോടി രൂപ) വിലവരും. 1908 ലെ കോടതി രേഖകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി വാർത്താ ഏജൻസിയായ എഎഫ്‌പി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതനുസരിച്ച്, 108 ഇനങ്ങളുടെ ഒരു ശേഖരത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു വജ്രം. നിധി അടങ്ങിയ സേഫ് അവസാനമായി തുറന്നത് 1985 ലാണ്. എന്നാൽ 2017 ൽ വജ്രം കാണാതായതായും റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.