ചൈനയ്‌ക്കുണ്ട്, റഷ്യ നിർമിക്കുന്നു, ഇന്ത്യ അതിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു: ഒരു 'ചെറിയ' ആണവ റിയാക്ടർ മത്സരം

ന്യൂഡൽഹി: ആഗോളതലത്തിൽ ഊർജ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി ചെറുകിട ആണവ റിയാക്ടറുകളുടെ (Small Modular Reactors - SMR) വികസനത്തിൽ വൻശക്തികൾ തമ്മിൽ മത്സരം ശക്തമാകുന്നു. ചൈന ഇതിനകം SMR സാങ്കേതികവിദ്യയിൽ മുന്നേറ്റം നടത്തിയപ്പോൾ, റഷ്യ ഇതിന്റെ നിർമാണത്തിലും ഇന്ത്യ ഗവേഷണ-വികസന പ്രവർത്തനങ്ങളിലും സജീവമായി രംഗത്തുണ്ട്.

ലോകത്തെ ആദ്യത്തെ വാണിജ്യ SMR-ന്റെ പ്രവർത്തനം ചൈന 2025-ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ആരംഭിക്കാൻ ഒരുങ്ങുകയാണ്. 125 മെഗാവാട്ട് വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാൻ ശേഷിയുള്ള ഈ റിയാക്ടർ പരമ്പരാഗത ആണവ റിയാക്ടറുകളെ അപേക്ഷിച്ച് ചെറുതും സുരക്ഷിതവും ചെലവ് കുറഞ്ഞതുമാണ്. റഷ്യ SMR-ന്റെ നിർമാണം പുരോഗമിക്കുകയാണ്. ഒപ്പം അവരുടെ ആർട്ടിക് മേഖലയിലെ ഊർജ ആവശ്യങ്ങൾക്കായി ഇത്തരം റിയാക്ടറുകൾ ഉപയോഗിക്കാനുള്ള പദ്ധതികളും ആസൂത്രണം ചെയ്യുന്നു.

ഇന്ത്യയിൽ ഭാഭാ അറ്റോമിക് റിസർച്ച് സെന്റർ (BARC) ചെറുകിട ആണവ റിയാക്ടറുകളുടെ വികസനത്തിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുകയാണ്. 220 മെഗാവാട്ട് ശേഷിയുള്ള SMR-കൾ വികസിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ നടക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിലെ വൈദ്യുതി ആവശ്യങ്ങൾക്കും വ്യാവസായിക ആവശ്യങ്ങൾക്കും ഉപയോഗിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതാണ്. വൻകിട വ്യവസായങ്ങൾക്ക് ഗ്രീൻ ക്യാപ്റ്റീവ് പവർ പ്ലാന്റുകളായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി ചെറുകിട മോഡുലാർ റിയാക്ടറുകൾ (എസ്എംആർ) നിർമിക്കുന്നതിനായി ഇന്ത്യ ഫ്രാൻസുമായും റഷ്യയുമായും ചർച്ചകൾ നടത്തിവരികയാണെന്ന് റിപ്പോർട്ടുണ്ട്.

ഫെബ്രുവരിയിൽ ചെറുകിട മോഡുലാർ റിയാക്ടറുകളും (SMRs) അഡ്വാൻസ്ഡ് മോഡുലാർ റിയാക്ടറുകളും (AMRs) വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ സഹകരണത്തിനുള്ള ഒരു സമ്മതപത്രത്തിൽ ഇന്ത്യയും ഫ്രാൻസും ഒപ്പുവച്ചു. SMR-കൾ പരമ്പരാഗത റിയാക്ടറുകളെ അപേക്ഷിച്ച് വേഗത്തിൽ നിർമിക്കാനും കുറഞ്ഞ മൂലധനച്ചെലവിൽ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാനും കഴിയുമെന്നാണ് വിദഗ്ധർ വിലയിരുത്തുന്നത്. 2025–26 ലെ കേന്ദ്ര ബജറ്റിൽ ഇന്ത്യ ന്യൂക്ലിയർ എനർജി മിഷന്റെ കീഴിൽ എസ്എംആറുകളുടെ ഗവേഷണത്തിനും വികസനത്തിനുമായി ₹20,000 കോടി ($2.2 ബില്യൺ) വകയിരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2033 ആകുമ്പോഴേക്കും തദേശീയമായി രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത അഞ്ച് എസ്എംആറുകളെങ്കിലും വിന്യസിക്കാനാണ് ഇന്ത്യ  ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.

ഊർജ സുരക്ഷയും കാർബൺ ബഹിർഗമനം കുറക്കലും ലക്ഷ്യമിടുന്ന ആഗോള പശ്ചാത്തലത്തിൽ SMR-കൾ ഭാവിയിൽ നിർണായക പങ്കുവഹിക്കുമെന്നാണ് വിലയിരുത്തൽ. എന്നാൽ സുരക്ഷാ മാനദണ്ഡങ്ങൾ, മാലിന്യ സംസ്കരണം, സാമ്പത്തിക വെല്ലുവിളികൾ എന്നിവ ഇനിയും പരിഹരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ചൈനയുടെയും റഷ്യയുടെയും മുന്നേറ്റം ഇന്ത്യക്ക് ഈ മേഖലയിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകതയും വ്യക്തമാക്കുന്നു.